ลูกท้องผูก ทำไงดี?
เวลาเห็นเด็กตัวน้อยๆ ท้องผูก อึแข็งเป็นก้อนๆ จะถ่ายออกมาทีก็บาดก้น เจ็บอีก ร้องไห้อีก เห็นแล้วสงสารมาก :(
เด็กเล็กๆ โดยเฉพาะที่อายุต่ำกว่า 5 ขวบจะมีความเสี่ยงที่จะเกิดท้องผูกได้ง่ายๆอยู่แล้ว ดังนั้นจึงควรมาดูกันว่าอะไรคือต้นเหตุบ้าง และเราจะจัดการหรือป้องกันลูกน้อยไม่ให้ท้องผูกได้อย่างไร วันนี้พี่วาฬคูมุมีคำแนะนำมาบอกเพื่อให้ลูกน้อยของทุกๆท่านห่างไกลจากท้องผูกซักทีค่ะ
ท้องผูกเกิดจากอะไร?
สาเหตุที่พบได้บ่อย ได้แก่
1. การเปลี่ยนแปลงอาหารที่ทานเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เนื่องจากเด็กในวัยนี้เริ่มเปลี่ยนจากนมแม่เป็นนมผงหรืออาหารเด็กอ่อนอื่นๆ สารอาหารที่ได้รับ ปริมาณผัก ผลไม้ที่ทาน รวมถึงปริมาณน้ำในอาหารเปลี่ยนแปลงไป อาจได้รับปริมาณเส้นใยอาหารไม่เพียงพอ หรือ ทานอาหารบางชนิดที่ทำให้เกิดท้องผูกได้ง่ายขึ้น สิ่งเหล่านี้ทำให้ลูกน้อยท้องผูกขึ้นมาได้
2. ลูกน้อยทานน้ำไม่เพียงพอ เช่น กินนม กินน้ำ ไม่เพียงพอ หรือ ป่วย หรือ ฟันน้ำนมขึ้นแรกๆไม่อยากกินอะไรมาก โดยเฉพาะช่วงที่อากาศเมืองไทยร้อนมากๆ แบบช่วงนี้ ร่างกายสูญเสียน้ำออกไปมาก นำไปสู่ภาวะท้องผูกได้
3. ลูกน้อยกลั้นอุจจาระ แล้วทำไมลูกน้อยอยู่ๆดีถึงกลั้นอุจจาระ ก็เพราะว่าลูกน้อยกลัวที่จะเบ่ง เพราะเบ่งแล้ว เบ่งไม่ออก รู้สึกเจ็บ รวมกับอึที่แข็งบาดก้นอีก พอเกิดปัญหาแบบนี้กลายเป็นว่าลูกน้อยจะพยายามกลั้น ไม่ยอมถ่าย อุจจาระก็จะยิ่งแข็งอัดแน่นขึ้นไปอีก
4. ปัจจัยเสี่ยงที่อาจเสริมให้ท้องผูกได้มากขึ้นอีก เช่น เด็กที่นั่งติดที่ตลอด ไม่ยอมลุกขยับตัวไปไหน พอการเคลื่อนไหวลดน้อยลง การกระตุ้นการทำงานของอวัยวะภายในจากการขยับเคลื่อนไหวร่างกายก็ลดลงตาม
การป้องกัน
1. ทานน้ำอย่างเพียงพอ เริ่มได้ตั้งแต่เช้า หลังลูกน้อยตื่นมาหายงัวเงีย ลองให้ลูกดื่มน้ำสักแก้ว และต้องดื่มอย่างสม่ำเสมอ ยิ่งช่วงอากาศร้อนมากๆ ต้องระวัง เพราะน้ำบางส่วนก็ออกไปทางเหงื่อเยอะแล้ว
2. ให้ลูกน้อยทานอาหารที่เสริมใยอาหาร เป็นส่วนสำคัญมากๆในการป้องกันท้องผูก
Image by Jared Robbins via Flickr
- น้ำผลไม้ เช่น น้ำส้มคั้น น้ำลูกพรุน น้ำแอปเปิ้ล ช่วยเพิ่มกากใย ช่วยให้อึไม่แข็ง โดยผสมน้ำผลไม้กับน้ำเปล่าเจือจางหน่อยในอัตราส่วนประมาณ 1 ต่อ 10 สำหรับเด็กเล็กๆ
- อาหารจำพวก พืชผัก ถั่วอื่นๆ เช่น ถั่วแดง, ถั่วดำ, บล็อกเคอรี่, ดอกกะหล่ำ, มะละกอ, ผักใบเขียว, สัปปะรด, กล้วยน้ำว้า, แครอท เป็นต้น ซึ่งมีมากมายหลายประเภท อาหารเหล่านี้จะเป็นตัวเสริมใยอาหารที่ดีตามธรรมชาติ
- อาหารจำพวกอื่นๆ เช่น ขนมปังโฮลหวีต, ข้าวโอ๊ตบด, โยเกิร์ต , นมถั่วเหลือง
3. สอนลูกน้อยให้ฝึกพฤติกรรมการขับถ่าย โดยฝึกการขับถ่ายให้เป็นเวลา เช่น ให้นั่งถ่ายหลังกินข้าวทุกมื้อ ประมาณ 10 นาที ให้ลองฝึกอย่างสม่ำเสมอ สามารถเริ่มสอนได้ตั้งแต่น้องอายุน้อยๆ สิ่งที่ควรนึกถึง คือ กระโถนนั่งถ่ายที่ใช้ฝึก มีความเหมาะสมกับช่วงวัยของลูกน้อย หรือพอโตขึ้นมาหน่อยแล้วลองฝึกนั่งชักโครก ที่นั่งก็ควรปรับให้เหมาะสมกับลูกน้อย เช่น มีที่วางเท้าให้นั่งได้สะดวก อยู่ในท่าที่เหมาะสมกับการขับถ่ายมากยิ่งขึ้น มีแผ่นรองที่นิ่ม นั่งแล้วไม่เจ็บก้น และยังควรสังเกตว่าลูกมีพฤติกรรมขับถ่ายผิดปกติมั้ย? หากลูกน้อยถ่ายได้เรียบร้อยอย่าลืมให้คำชมเป็นรางวัลด้วย
4. การออกกำลังกาย ให้ลูกน้อยขยับร่างกายเคลื่อนไหว ช่วยกระตุ้นการทำงานของอวัยวะภายในให้ทำงานได้เป็นปกติ พอเคลื่อนไหวเยอะ นอกจากจะช่วยเรื่องท้องผูกแล้วเรื่องท้องอืด แน่นท้องก็จะลดลงด้วย
Image by Anjanettew via Flickr
5. ตรวจสอบยาที่ลูกน้อยทานประจำ เพราะอาจมียาบางตัวที่เป็นสาเหตุที่ทำให้ท้องผูกได้ ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อรับคำแนะนำเพิ่มเติม
มาถึงตอนนี้คุณพ่อคุณแม่น่าจะพอทราบถึงต้นเหตุและการจัดการกับปัญหาท้องผูกที่มากวนใจลูกน้อยกันแล้วนะคะ ลองนำวิธีไปปรับใช้ดูนะคะ พี่วาฬคูมุหวังเป็นอย่างยิ่งว่าลูกน้อยจะหมดปัญหานี้ไปและไม่ต้องกังวลกับเรื่องท้องผูกอีกต่อไปค่ะ ขอบคุณมากที่ติดตามค่ะ พี่วาฬคูมุขอลาไปก่อนค่ะ สวัสดีค่ะ
#Kuu-Mu
